‘Dit werk is levensreddend’
Zangeres en actrice Carolina Dijkhuizen (45) is ambassadeur van het Sikkelcelfonds. Sikkelcelziekte is een ernstige bloedziekte. Ze bezoekt onderzoeker Lianne Koets (31) bij Sanquin Bloedvoorziening. Lianne neemt haar mee in het lab, waar zij belangrijk onderzoek doet.
Het moderne gebouw van Sanquin ligt aan de rand van Amsterdam en is opgetrokken uit vierkante, rode bakstenen en staal. Hier ontmoeten onderzoeker Lianne en Carolina elkaar. Opvallend: overal staat en hangt moderne kunst in de hal. ‘Daar zit een filosofie achter,’ vertelt Lianne. ’Een van de grondleggers van Sanquin vond kunst heel belangrijk. Als onderzoeker ben je heel gefocust met een ding bezig waardoor je in een tunnel kunt komen. Kijken naar kunst activeert een ander deel van je hersenen. Daardoor kun je tot nieuwe creatieve inzichten komen.’ Voor een bezoek aan het laboratorium is er eerst tijd om kennis te maken in haar kantoor op de derde verdieping.
Meer dan een bloedbank
Lianne: ‘De meeste mensen kennen Sanquin als de bloedbank waarvoor we op 90 locaties in het land bloed inzamelen voor transfusies. Dat ingezamelde bloed wordt gebruikt voor mensen die chemotherapie ondergaan, die bloed hebben verloren door een ongeluk of complicaties ondervinden bij een bevalling, of die een bloedziekte hebben. Maar Sanquin zamelt niet alleen bloed in. We doen ook heel veel laboratoriumonderzoek, met name op onze locaties in Amsterdam en Nijmegen.’
Carolina: ‘Interessant. Ik wist niet beter dan dat Sanquin alleen een bloedbank was. Wat doe jij precies als onderzoeker?’ Lianne: ‘Ik werk nu aan een project om uitgebreidere bloedmatches gemakkelijker te maken. We kennen waarschijnlijk allemaal de bloedgroepen A, B, AB en O, maar in feite zijn dat een soort hoofdcategorieën. We kunnen nu meer dan 380 bloedgroepen onderscheiden. Hoe beter het bloed van de donor en de ontvanger op elkaar afgestemd worden, hoe meer baat de patiënt erbij heeft. De kans wordt dan kleiner dat de ontvanger antistoffen maakt en kort gezegd “allergisch” wordt voor het gedoneerde bloed.
Dat is bijvoorbeeld heel belangrijk voor mensen met sikkelcelziekte. Een erfelijke bloedziekte waardoor patiënten door bloedarmoede chronisch vermoeid zijn en heftige pijnaanvallen kunnen hebben, mogelijk met orgaanschade tot gevolg. Die pijnaanvallen zijn te behandelen met regelmatige bloedtransfusies, wat die afstemming van bloedgroepen dus heel belangrijk maakt. Ook omdat er voor hen minder geschikt donorbloed voorhanden is. Daarom is het onderzoek dat wij hier doen zo belangrijk. Jij weet dat als ambassadeur van het Sikkelcelfonds waarschijnlijk al? Geweldig dat je dat doet!’
Lianne Koets (31) Is onderzoeker in opleiding bij Sanquin. Houdt van het buitenleven, hockey, musea en muziek. Droomt van een duurzamere wereld. ‘Toen ik jong was droomde ik ervan de “plasticsoep” die op de wereldzeeën drijft op te lossen.’ Woont in Leiden en is single. Bouwt pensioen op via PFZW.
Lianne:
‘Ik heb van huis uit meegekregen dat je niet alleen voor jezelf leeft’
Lianne:
‘Ik heb van huis uit meegekregen dat je niet alleen voor jezelf leeft’
Carolien Spoor (37) Is zangeres, actrice en presentatrice. Volgde het conservatorium in Groningen. Bekend van onder meer de musicals Aida, Dream Girls, Sister Act en haar eigen Donna Summer-show. Was ook te zien in diverse films en tvprogramma’s. Geboren in Colombia, werd ze geadopteerd toen ze zes maanden oud was. Houdt van haar werk ‘want dat is mijn grootste hobby’. Droomt van het maken van een documentaire over adoptie. Woont in Amsterdam en heeft een partner. Bouwt pensioen op door daar zelf voor te sparen.
Voor een betere toekomst
Carolina: ‘Als ambassadeur probeer ik voor meer bekendheid te zorgen. De ziekte komt voornamelijk voor bij zwarte mensen en mensen van kleur. Zeg maar mijn eigen achterban. Een relatief kleine groep in Nederland. Meer aandacht is hard nodig. Want de maatschappij wordt steeds diverser, dus er zullen ook steeds meer mensen door deze ziekte getroffen worden. Ik kwam met deze heftige ziekte in aanraking toen ik in de musical The Bodyguard speelde. Er zat een klein jongetje in de cast waar ik superdol op was. Hij was alleen vaak afwezig. Toen kwam ik erachter dat hij regelmatig in het ziekenhuis werd opgenomen voor transfusie als gevolg van zijn sikkelcelziekte. Met de cast zijn we hem toen gaan opzoeken met bloemen, een teddybeer en een kaart. Ik maakte van dichtbij mee hoe groot de impact is van deze heftige ziekte op iemands leven. Ik zet me daarom graag in om meer bekendheid te geven en geld te werven. Zodat patiënten beter behandeld en misschien wel genezen kunnen worden in de toekomst. Hopelijk gaat jouw werk daar een steentje aan bijdragen.’
Een bijdrage leveren: dat zit in je bloed
Tijd om achter de schermen te kijken in het laboratorium waar Lianne haar onderzoek doet. Gekleed in witte jassen laat Lianne aan Carolina de moderne apparatuur zien waarmee ze werkt. ‘De tijd dat je als laboratoriumonderzoeker met buisjes bloed achter een microscoop zat, is iets van vroeger’, vertelt ze lachend. Terwijl Carolina geïnteresseerd luistert naar de ingewikkelde uitleg over alle apparaten, vraagt ze Lianne of onderzoeker worden haar ook letterlijk in het bloed zit.
Lianne: ‘Ik kom uit een gezin waarin ik heb meegekregen dat je niet alleen leeft voor jezelf. Het is ook belangrijk dat je aan de mensen om je heen denkt. Ik heb biologie gestudeerd en toen ik een vacature zag bij Sanquin, leek me dat een mooie omgeving om iets bij te dragen. In mijn directe omgeving had ik gezien wat voor verschil bloedtransfusies in het leven van iemand kunnen maken. Ik heb heel warme herinneringen aan mijn opa die ik vroeger minimaal één keer per week zag. Vijf jaar voordat hij overleed, kreeg hij een auto-immuunziekte. Ik zag dat hij na een bloedtransfusie weer helemaal opleefde. Dat heeft hem zijn laatste jaren veel meer levenskwaliteit gegeven. Nu ik hier werk, maak ik dingen mee waardoor ik me realiseer dat ons werk ertoe doet. Een vrouw was net bevallen van een baby’tje dat dringend zeldzaam bloed nodig had om te overleven. Dan wordt de hele keten van Sanquin opgeroepen om een passend bloedzakje te vinden voor zo’n pasgeboren kindje. Als dat dan op de valreep lukt, weet je: hiervoor doen we het!’
Carolina:
‘Ik laat mensen hun zorgen vergeten, maar jullie redden levens’
Carolina:
‘Ik laat mensen hun zorgen vergeten, maar jullie redden levens’
Een diepe buiging
Als het bezoek aan het laboratorium erop zit, lopen Lianne en Carolina door de gangen van Sanquin. Lianne: ‘Jij zet je graag in voor een betere wereld. Werk in de gezondheidszorg of misschien wel als onderzoeker, was dat ook iets voor jou geweest?’ Carolina: ‘Ik weet van jongs af aan dat het mijn roeping is om te zingen. Dat kon ik al eerder dan praten. Ik probeer het leven van mensen aangenamer te maken door ze even hun zorgen of ellende te laten vergeten tijdens een optreden. Op die manier probeer ik een bijdrage te leveren. En natuurlijk door me in te zetten voor het Sikkelcelfonds. Maar wat jij en je collega’s doen bij Sanquin, daar heb ik echt diep respect voor. Sowieso heb ik dat voor mensen die in de gezondheidszorg werken. Want terwijl ik mensen hun zorgen of ziekte even laat vergeten, redden jullie de levens van mensen. Of geven jullie patiënten meer kwaliteit van leven. Voor mij klappen mensen, maar voor júllie maak ik een diepe buiging …’
Lees de vorige pagina: ◄ Blijf op de hoogte: ontwikkelingen in de sector
