‘Dit werk verdient een diepe buiging’
Expertiselocatie Overspaarne van ouderenzorgorganisatie Kennemerhart is een woonplek voor mensen met dementie en complex gedrag. Radio-dj Frank van der Lende, ambassadeur van Alzheimer Nederland, loopt een middag mee met verzorgende Lotus Noordover-Tolsma.
Voor mij is het heel bijzonder om dit verpleeghuis te bezoeken’, vertelt Frank terwijl hij verzorgende Lotus leert kennen bij een kop koffie. Frank: ‘Mijn vader kreeg rond zijn 60e de diagnose jongdementie. Hij is in 2021 overleden, toen was hij nog maar 65 jaar. Dat komt nu weer terug natuurlijk.’ Frank slikt even: ‘Maar ik ben ook altijd weer blij als ik zoals vandaag aandacht kan vragen voor dementie. Ik weet hoe zwaar het is om daarmee om te gaan. Hoeveel geduld je moet hebben. En daar heb jij dan je werk van gemaakt! Dat verdient een diepe buiging. Dit is geen werk voor iedereen, denk ik. Hoe ben je in dit vak terechtgekomen?’
Lotus: ‘Dat ik in de zorg wilde werken, weet ik al van jongs af aan. Ik wilde eigenlijk kinderverpleegkundige worden. Tijdens mijn opleiding moest ik een verplichte stage lopen bij PG (psychogeriatrische zorg), dus bij mensen met dementie. Ik zag daar toen erg tegenop. Het leek me een beetje eng en spannend. In de praktijk vond ik het fantastisch en ik wilde niet meer weg. Mensen met dementie zeggen vaak alles wat in ze opkomt. Dat maakt ze juist heel open en eerlijk. Ik hou daarvan. Net als de gekkigheid, humor en warme momenten die ik met ze meemaak. Daarom doe ik dit werk al twintig jaar met liefde.’
Maatschappij in het klein
Het is tijd voor een rondje op de locatie. Lotus: ‘We bieden een veilige en vrije omgeving aan de bewoners. Vroeger werden mensen in verpleeghuizen weleens vastgebonden in hun rolstoel of bed. Hier kunnen bewoners vrij rondlopen, met een beetje hulp van speciale zorgtechnologie. In totaal hebben we hier dertien kleinschalige woonvoorzieningen met een eigen voordeur voor elk acht bewoners. De meeste ook nog met een eigen binnentuin.’ Lotus leidt Frank door de ruime gangen van het complex. Ze laat onder andere de kamer zien waar team Welzijn activiteiten organiseert. De kamer is ingericht naar grootmoeders tijd met ‘glas-in-loodramen’ van plakplastic, een tafel met een Perzisch kleed en ouderwetse kruidenierspotten op de kast. Ze komen ook langs een bushalte waar het interieur nagebouwd is van een bus, zodat bewoners een virtuele tocht door Haarlem kunnen maken. Er is een stilteruimte, een bioscoop en een strandhoek … ‘Ongeloofijk’, zegt Frank, ‘Het is een soort minimaatschappij.’
Lotus Noordover-Tolsma (40) Is Eerst Verantwoordelijke Verzorgende (EVV’er) op woonzorglocatie Overspaarne van ouderenzorgorganisatie Kennemerhart in Haarlem. Ze werkt hier al twintig jaar en ondersteunt ook als digicoach haar collega’s met allerlei vragen over het gebruik van de computer. Houdt van gekkigheid, humor, haar gezin. Droomt van een huis dat helemaal af is. Woont in Haarlem met haar man Leo en hun kinderen Marley (10) en Levi (5). Bouwt als zorgmedewerker automatisch pensioen op bij PFZW.
Lotus:
‘Dat ik in de zorg wilde werken, weet ik al van jongs af aan’
Lotus:
‘Dat ik in de zorg wilde werken, weet ik al van jongs af aan’
Frank van der Lende (36) Is dj bij Radio Veronica waar hij Veronica’s Live Club presenteert. Werkte hiervoor jaren bij NPO 3FM tot hij in 2022 de overstap maakte. Trots op zijn werkzaamheden als ambassadeur voor Alzheimer Nederland. Houdt van sporten en de zee. Droomt van een huis in Haarlem dicht bij het strand. Woont in Amsterdam met zijn vrouw Hanna en hun kinderen Koos (3) en Fransje (1). Bouwt als zelfstandige zelf aan zijn pensioen.
Huiselijke sferen
Daarna neemt ze Frank mee naar de woning waar ze als verzorgende werkt. De gezellige huiskamer van de woning bevindt zich aan een Haarlemse gracht. Hier kunnen de bewoners vanuit hun woonkamer door de grote ramen naar het stadsleven kijken. In de open keuken wordt iedere dag vers gekookt. Vanavond staat er zalm met spinazie en aardappeltjes op het menu, leest Frank op de zwarte krijtmuur. Lotus stelt Frank voor aan mevrouw Willemijn. Een bereisde, sjieke dame met een rood brilletje. Lotus: ‘Willemijn kwam slecht binnen na een hersenbloeding, maar ze is enorm opgeknapt. Mijn eigen man heeft ook een hersenbloeding gehad. Daardoor kan ik alleen nog dagdiensten draaien zodat ik ’s avonds voor onze kinderen kan zorgen. Willemijn is mijn voorbeeld. Als zij het kan, kan mijn man het ook.’ Mevrouw Willemijn zegt meteen dat ze helemaal niet van tatoeages houdt als ze de bloemen op Frank zijn arm ziet. Duidelijk ervaren met mensen met dementie, laat Frank zich niet uit het veld slaan. Hij maakt een gezellig praatje met haar over wielrennen en over politiek. ‘En wat vindt u van Lotus?’, vraagt hij. Willemijn: ‘Ze is heel lief en zorgzaam, een van mijn favorieten. Het is hier sowieso heel fijn. Ik heb veel van de wereld gezien, maar hier is het echt geweldig.’ Als het gezelschap afscheid neemt, roept ze nog na: ‘Schrijven jullie wel op dat ik al 91 en een geweldige vrouw ben?’
Tijd voor muziek
In de gemeenschappelijke ruimte wordt vanmiddag muziek gemaakt. Lotus en Frank gaan in de grote kring zitten naast mevrouw Corrie, een van Lotus’ andere bewoners. Lotus: ‘De verzorging van Corrie was in het begin heel moeilijk, omdat ze erg bang was. We hebben ons daar met een heel team over gebogen. We benaderen haar nu op een andere manier. Lang verhaal kort, het gaat nu veel beter met haar. Dat is een van die dingen waardoor je heel veel voldoening uit je werk haalt.’ Intussen is Marjolein, de begeleidster van de muziekactiviteiten, begonnen. Ze speelt op de dwars uit en draait muziek uit de oude doos. Iedereen klapt en zingt vrolijk mee. Ook Frank zingt uit volle borst. Mevrouw Corrie kraait het intussen uit van plezier als ‘Oh was ik maar bij moeder thuisgebleven’ uit de speakers komt. ‘Muziek is het laatste wat verdwijnt uit het geheugen. Daarom zie je dat mensen zo opleven’, vertelt Marjolein.
Frank:
‘Mijn vader was jongdement en moest op zijn tenen lopen’
Frank:
‘Mijn vader was jongdement en moest op zijn tenen lopen’
Indrukwekkende dag
Frank: ‘Ik ben echt enorm onder de indruk van wat hier gebeurt. Het doet me ook weer denken aan de situatie met mijn vader, die op het laatst heel moeilijk werd. Thuis ging het eigenlijk niet meer. Hij zou naar een verpleeghuis gaan en daar was hij heel boos over. Het is er niet meer van gekomen. Hij overleed eerder dan zijn prognose, doordat hij geveld werd door corona. Was het anders gelopen, dan denk ik dat hij het op een plek zoals deze heel fijn had kunnen vinden. In de maatschappij moest hij op zijn tenen lopen. Maar hier had hij kunnen ontspannen, omdat alles voor de bewoners is ingericht. In plaats van dat jij, als degene met dementie, je moet aanpassen. Dat jullie het predicaat Topcare hebben gekregen, vind ik niet meer dan terecht!’
Lees de vorige pagina: ◄ Blijf op de hoogte: ontwikkelingen in de sector
